Piroluzyt to minerał manganu z gromady tlenków o wzorze chemicznym MnO₂. Krystalizuje w układzie tetragonalnym. Tworzy kryształy słupkowe, pręcikowe lub igiełkowe. Występuje w skupieniach ziemistych, proszkowych, nerkowych, groniastych lub włóknistych. Niekiedy tworzy kolomorficzne masy. Tworzy również pseudomorfozy po innych minerałach np. po kalcycie. Odmiany ziemiste są bardzo miękkie i tłuste w dotyku oraz brudzą ręce. Stanowi składnik utworów hydrotermalnych oraz skał osadowych. Wytrąca się jako osad chemiczny w bagnach, jeziorach, lagunach, i innych zbiornikach wodnych. Tworzy się także wtórnie w strefie utleniania minerałów zawierających mangan. Twardość w skali Mohsa jest różna i waha się od 2 w przypadku skupień ziemistych do 6,5 w przypadku kryształów.